“Een winnende cultuur zit niet in een maatpak”

De Grand Prix van Monaco staat dit weekeinde op het programma. Een mooie aanleiding om de cultuur van McLaren eens onder de loep te nemen. De recente prestaties van het Engelse Formule 1-team zijn het resultaat van een diepgaande transformatie onder leiding van CEO Zak Brown en teambaas Andrea Stella. McLaren is niet langer een getroubleerd team, maar na 15 jaar gedoe weer kanshebber voor het wereldkampioenschap met het rijdersduo Oscar Piastri en Lando Norris.

Dit verhaal zou niet geschreven zijn als Formule E-coureur Nyck de Vries twee weken geleden niet op het podium in Monaco had gestaan. Tijdens het Café Electrique, onderdeel van Arnhem Electriticy Week, kwam de prestatie een paar keer ter sprake. Nyck was er de hoofdgast en presentator Rob Kamphues probeerde hem te verleiden tot klare uitspraken over zijn talent, zijn loopbaan en zijn toekomst. Veel wijzer werden we niet, tot Nyck herinneringen deelde over zijn tijd bij McLaren.

Nyck was tussen 2010 en 2019 onderdeel van het McLaren Young Driver Programme en beschermeling van toenmalig CEO Ron Dennis. Als tiener kwam hij geregeld over de vloer bij de perfectionistische Briton. Als hij er was viel het hem op dat alles zo keurig geordend was. Het huis was stof- en kruimelvrij, meubels, magazines, boeken, glazen, alles stond er even perfect bij. Zelfs in de koelkast stonden of lagen etenswaren, frisdranken en melkproducten onberispelijk op een rijtje. “Ik vond dat best wel prettig”, lachte Nyck. “Ik ben zelf ook een beetje zoals hij.”

Ron Dennis was CEO van McLaren van 1981 tot 2009 en opnieuw van 2014 tot 2016. Onder zijn leiderschap behaalde het team 17 wereldtitels en 158 Grand Prix-overwinningen met coureurs als Senna, Prost, Häkkinen en Hamilton. Zijn stijl was compromisloos, zijn normen genadeloos hoog. Je kon eten van de fabrieksvloer, zo schoon was het er. McLaren ademde uitmuntendheid en innovatie. Alles onder een tien was onvoldoende.

Dat ging lang goed.

En toch liep het spaak.

Nadat Dennis, door aandeelhouder gewongen, een stap terug deed, wist opvolger Martin Whitmarsh het team niet te motiveren en op koers te houden. De prestatiecultuur verslapte. Innovaties bleven uit en in 2013 behaalde het team geen enkele overwinning meer. Op aandringen van de aandeelhouders keerde Dennis in 2014 terug, maar hij kon het tij niet keren. De samenwerking met Honda bleek rampzalig, sponsors haakten af en aandeelhouders verloren het vertrouwen. In 2017 verkocht hij gedesillusioneerd zijn aandelen. Na 37 jaar kwam er een einde aan zijn huwelijk met McLaren.

“Daarmee was het ook met mij gedaan,” grapte Nyck in Arnhem.

De nieuwe CEO, Zak Brown, had andere oogappels en andere plannen. Nyck kwam er niet in voor.

“Dat is zijn goed recht natuurlijk. Zo werkt het in de Formule 1. Toch heb ik enorm veel respect voor wat hij heeft gedaan en hoe hij van McLaren weer een winnend team heeft gemaakt. Er waait een andere wind. Je hoeft niet meer in maatpak naar je werk te komen, zoals Ron graag zag. Veel van de mensen die in mijn tijd bij McLaren zaten, werken er nog en samen met die mensen heeft Zak een nieuwe organisatie gebouwd. Dat vind ik knap. Hij heeft iets fundamenteel veranderd.”

Dat ‘iets’ blijkt een kwestie van cultuur.

Leiderschap en cultuur

Zak Brown heeft een cultuur van ‘constructieve zelfkritiek’ en ‘verantwoordelijkheid’ geïntroduceerd. Hij vindt het belangrijk dat de juiste mensen op de juiste plek zitten en daagt hen uit het beste uit zichzelf te halen. Hij geeft mensen de ruimte om hun werk te doen en verantwoordelijkheid te dragen. Deze benadering heeft geleid tot een organisatie die weer streeft naar verbetering en innovatie - een belangrijk ankerpunt van McLarens DNA. “Don’t mess with success”, wil Brown maar zeggen.

Andrea Stella, die in december 2022 werd gepromoveerd tot teambaas, staat bekend om zijn rustige en ondersteunende leiderschapsstijl. Hij legt de nadruk op samenwerking en het benutten van het volledige potentieel van het team. Hij heeft een positieve werkomgeving gecreëerd waarin teamleden zich gewaardeerd voelen. Met motivatie als resultaat.

No-blame cultuur

Een kernprincipe van McLaren's succes is de no-blame cultuur. Fouten worden gezien als kansen om te leren en te groeien. Dat is een breuk met het verleden, waarin fouten gelijk stonden aan mislukkingen en uitbranders. Browns benadering bevordert openheid, vertrouwen en een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor succes.

Technische innovatie en prestaties

Onder leiding van Stella en Brown heeft McLaren aanzienlijke technische vooruitgang geboekt. De MCL38, de auto in het seizoen 2024, werd geprezen om zijn verbeterde aerodynamica en prestaties, wat resulteerde in meerdere overwinningen en uiteindelijk het winnen van het constructeurskampioenschap.

Teamdynamiek en samenwerking

McLaren's succes is vooral te danken aan de sterke samenwerking binnen het team. De open communicatie en het wederzijdse respect tussen teamleden hebben geleid tot een hechte en effectieve werkomgeving. De dynamiek stelt het team in staat om snel te reageren op uitdagingen en gezamenlijk oplossingen te vinden.

Cultuur als motor

Bij Monk & Mountain helpen we organisaties die - om wat voor reden dan ook – zijn vastgelopen en niet meer het succes kennen dat ze ooit hadden, zoals McLaren heeft ervaren. We ontrafelen hun DNA, brengen de sterke, onderscheidende karaktertrekken naar boven en implementeren gerichte DNA-hacks die zorgen voor nieuwe energie, scherpte en richting. Zo bouwen we samen aan een cultuur die prestaties mogelijk maakt. Met menselijkheid als centraal thema. Met het ware verhaal, de juiste missie en visie en kernwaarden die de spijker op de kop slaan leggen we een basis waarop organisaties tot bloei kunnen komen. Wanneer leiders hun medewerkers dan ook de ruimte en verantwoordelijkheid geven om te excelleren, laten resultaten niet lang op zich wachten.

Gelukkig heeft Nyck de Vries, na zijn teleurstellende avontuur bij het F1-team van Alpha Tauri zijn draai gevonden in Formule E en bij het endurance team van Toyota. “Het begint met leiders die weten wat ze willen en mensen vertrouwen geven. Dat betaalt zich uit.”

Een team dat klopt, komt vanzelf op snelheid.